پایگاه اطلاع رسانی استاد غلامحسین خالقی
استثنائات غنا :
۱- عروسی :
ابوبصیراز امام صادق (ع) نقل می کند : راجع به کسب زنان مغنیه سوال کردم ، حضرت فرمود:
التی یدخل علیها الرجال حرام والتی تدعی الی الاعراس لاباس به و هو قول الله عزوجل و من الناس من یشتری لهو الحدیث لیضل عن سبیل الله .
کسب زن مغنیه که بر آن زن مردان اجنبی داخل شوند ( در حضور مردان بخواند) حرام است و کسب زنی که دعوت به عروسیها می شود باکی به آن نیست و آن فرمایش پروردگار است که می فرماید واز مردم کسانی هستند که خریدار لغو حدیثند تا از راه خداوند باز دارند .
ابوبصیر از امام صادق (ع) : اجر المغنیه التی تزف العرائس لا باس به
پاداش زن مغنیه ( آواز خوان ) که عروسی ها را به شادی می آورد باکی به آن نیست .
و زمانی که پاداش مغنی جایز است اصل فعل هم حلال است، ولی غنا در عروسیها بطور مطلق جایز نیست، بلکه شروطی دارد که باید رعایت شود .
الف) از غنا فقط در مجالس مخصوص زنان استفاده شود .
ب) مردان اجنبی در جلسه زنان وارد نشوند وصدای خواندن وکف زدن آنان به گوش مردان نرسد البته بعضی از فقها ( مرحوم محقق خوئی) رسیدن صدای کف زدن را در صورتی حرام می دانند که موجب تهییج مردان شود.
ت ) از آلات طرب و غنا استفاده نکنند، تنها بعضی از فقها (مرحوم شهید ثانی) استفاده از دایره بدون حلقه را جایزدانسته اند .
ث) زنی که عهده دار غناست تغنی به باطل نداشته باشد .
۲- غنا خوانی برای شتر :
از این آواز تعبیر به ‹‹ حداء ›› می کنند وبه شخصی که برای قافله آواز می خواند ‹‹ حادی›› می گویند.
در تعریف حداء فرموده اند : هو صوت یرجع فیه لسیر باالابل
آن صدایی است که در آن زیروبم داده می شود برای حرکت کردن با شتر
عبدالله بن رواحه در حضور پیامبر (ص) برای شترش آواز خواند ورسول خدا سکوت کردند. این سکوت را دلیل بر صحت عمل ابن رواحه می دانند .
آیا غنا در روز عید فطر وعید قربان جایز است ؟
بعضی از روایات دلیل بر جواز دارند ولی ظاهرا اصحاب به آن عمل نکرده اند یا آنرا توجیه نموده اند مانند روایت علی بن جعفر از برادرش موسی بن جعفر (ع ) که فرمودند :
سالته عن الغنا فی الفطر و الاضحی و الفرح قال لاباس به مالم یعص به .
سوال کردم از او از غنا در مجالس مربوط به عید فطر وقربان ومجالس شادی فرمود : باکی بر آن نیست مادامی که نافرمانی خدا نشود .
مرحوم شیخ انصاری جمله آخر این حدیث را اینگونه معنا کرده است تا وقتی که غنا سبب معصیت نباشد ومقدمه برای گناهانی که مقارن با غناست نباشد .
روایات دیگری از علی بن جعفر ازامام موسی بن جعفر(ع) است که فرمودند:
لا باس به ما لم یزمر به باکی بر آن نیست مادامیکه با این غنا بامزمار (نی) بازی نشود. ولی فقها نوعا آواز غنائی را در این مجالس نیز حرام می دانند. والعلم عندالله