پایگاه اطلاع رسانی استاد غلامحسین خالقی
قرآن در دیدگاه مولا امیرالمومنین علی ع – قسمت دوم
چرا کتاب الله؟
چرا این کتاب به خود خدا اضافه گردیده چون کتاب خود اوست همه مراتب نزولی این قرآن از خود خدا صورت گرفته ذهن و یَدِ هیچ مخلوقی در آن تصرف نکرده.
جبرییل اَمین و هم رسولش اَمین و هم در عمل اَمین اِن اَتَّبِعُ اِلّا ما یوحی اِلَیَّ : من پیروی نمی کنم مگر آنچه را که به من وحی می شود.
پیامهای نو درتکرار اسم «کتاب الله» در قرآن
الف- در آغاز سوره بقره این کتاب مقدس باعنوان « الکتاب » آمده قال تعالی: اَلم ذلک الکِتابُ آن تمام کتاب است یا آن همان کتاب موعود است. اگر “ال” در «الکتاب»، ال کمال باشد در این صورت مفهوم این آیه چنین می شود: آن کتاب تمام، کاملیست که در آن هیچ نقصی نیست و اگر ” ال” ذهنی باشد یعنی آن همان کتاب موعود است. البته این آیه ممکن است پیامی دیگر داشته باشد اگر “الم” مبتدا باشد و جمله ذلک الکتاب خبر آن، پس معنی چنین می شود الف، لام، میم آن همه ی کتاب است و چون الم در میان امام صادق علیه السلام به اَنَاالله الملک،تفسیر شده گویا چنین می شود آن کتاب کلامش در سه چیز خلاصه می شود: منم خدای تمام درخدایی پادشاه مطلق.
ب- در سوره ابراهیم به وجه دیگری از این کتاب مقدس می پردازد: الٓرۚ کِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَیۡکَ لِتُخۡرِجَ ٱلنَّاسَ مِنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ بِإِذۡنِ رَبِّهِمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡعَزِیزِ ٱلۡحَمِیدِ ١ ٱللَّهِ ٱلَّذِی لَهُۥ مَا فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِی ٱلۡأَرۡض.
کتابی به سوی تو نازل کردیم تا به آن مردم را از تاریکیها به سوی نور – به اذن پروردگارشان -آنان را بیرون آوری، هدایت کنی به سوی راه خدایی که برای اوست آنچه که در آسمانها و زمین است.
نور چیست، همان راه خدا، خدایی که هر چه در آسمانها و زمین است مال اوست.او خود خالق و مقّدر آنهاست، وبرحسب آنچه که او قرار داده هر موجودی در جایگاه ویژه خویش قرار گرفته، کسی که می خواهد جایگاه هر موجودی را در نظام تکوین وتشریع عالم بداند باید به رسول اکرم (ص) رجوع کند همویی که در کلام پراز نورش به سوی خدا عرضه داشت: الهی اَرِنیِ الاشیاءَ کَماَ هِیَ خدایابه من،اشیاء را آنگونه که هست نشان ده.
تا او ما را به وسیله قرآن به حقیقت اشیاء هدایت دهد و الحمد لله.
ج- الم تنزبل الکتاب لا ریبَ فیهِ مِن رَبِّ العالَمین
کتاب پی در پی نازل شده که هیچ شکی در آن نیست از پروردگار جهانیان است.
سه وصف برای کتاب خدا
ج۱- نزول تدریجی اما پیوسته و یا آن از حقیقت علوی خویش فرود آمده ودر قالب لفظ قرار گرفته تا بشر آن را بفهمد.
ج۲- در آن هیچ شکی راه ندارد همه آن علم است ویقین و از هر ظن وگمان و شک وتردیدی بدوراست کتابی نیست که در آن شکی راه پیدا کرده باشد و نیز جای آن نیست که بشر در آن شک کند.
ج۳- از پروردگار جهانیان است آن خدایی که رب همه عوالم است و او رب است وهمه مربوب ؛این قرآن را نازل کرد.
د- حمٓ ١ تَنزِیلُ ٱلۡکِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِیزِ ٱلۡعَلِیمِ ٢ غَافِرِ ٱلذَّنۢبِ وَقَابِلِ ٱلتَّوۡبِ شَدِیدِ ٱلۡعِقَابِ ذِی ٱلطَّوۡلِۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ إِلَیۡهِ ٱلۡمَصِیرُ ٣
در اینجا تاکید برآنچه که در آیه سوره ی الم سجده دیدیم با این بیان جدید که این قرآن ازخدای عزیز داناست آمرزنده گناه و پذیرنده ی توبه در عقاب شدید، صاحب بخشش خدای بزرگ که این قرآن را نازل کرده نعوذ بالله ذلیلی نیست که بخواهد با این کتاب عزت پیدا کند و نادانی نیست که نداند چه ارائه دهد و کسی که به سوی او آید پرده پوشی بر گناه گذشته اش نماید و توبه اش را بپذیرد بلکه این دو وصف دائمی اوست ولیکن آنانکه از دینش روی برمی تابند بدانند که خدای بزرگ در عقاب شدید است و این عقوبت نیست نیز جز از روی رحمت خدا که فرد با آن پاک شود و در بخشش بی منتهای خدا قرار گیرد.
پس همه به زبان اقرار گوییم: لا اِلهَ الّا هُوَ اِلیهِ المَصیر، معبود بحقی جز او نیست تنها بازگشت همه به سوی اوست.
ه- حمٓ ١ تَنزِیلٞ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِیمِ ٢ کِتَٰبٞ فُصِّلَتۡ ءَایَٰتُهُۥ قُرۡءَانًا عَرَبِیّٗا لِّقَوۡمٖ یَعۡلَمُونَ ٣ بَشِیرٗا وَنَذِیرٗا فَأَعۡرَضَ أَکۡثَرُهُمۡ فَهُمۡ لَا یَسۡمَعُونَ ۴
علاوه بر آنچه که در آیات پیشین داشتیم در این آیات تاکید بر آن است که این قرآن از خدای رحمان رحیم است که این قرآن نیز دارای دو وجه رحمتی عامی نسبت به همه ی بندگان خدا و رحمت خاصی نسبت به مومنان با تقوا است وآنانکه دانایند درک می کنند که درآن تفصیل هر چیزی است وسبک زبان عربی برای آن انتخاب شده بنابراین کلید فهم قرآن یادگیری دقیق قواعد دستوری زبان عربی واحاطه و تسلط بر واژه های به کار رفته در آن است، آنکه از دانش بی بهره است تفاصیل مطالب قرآن را درک نکند وگرنه ما فَرّطنا فیِ اَلکِتابِ مِن شئٍ ما دراین قرآن از چیزی فروگزار نکردیم.