پایگاه اطلاع رسانی استاد غلامحسین خالقی
ورود به سرچشمه
و اکنون وارد آبشخور گشته ایم ، می خواهیم ببینیم چرا به مولایمان (( مبین )) گفته می شود . در پاسخ می گوییم برای اینکه به ماهیّت مبینیت مولا بیشتر پی ببریم ، ببینیم به لحاظ چه معانیی به خدای بزرگ مبین گفته می شود سپس بنگریم که کدامیک از ابن معانی در حق امام زمان چون مظهر اسم مبین است جاریست . اینکه می گوییم خدا مبین است یعنی ظاهر کننده ، آشکار کننده و نیز جدا کننده است بانوی اصفهانی گوید :
حال خدا مبین است یعنی :
۱- ظاهر کننده اشیاء از کتم عدم و پوشاننده لباس هستی بر آنهاست یعنی آنها را در وجود آشکار کرده : الله نور السموات و الارض . خدا نور آسمانها و زمین است در یک معنی نور همان گونه که خود بنفسه ظاهر و وسیله ظهور و آشکاریی اشیاء است ، خدای بزرگ ظاهر کننده اشیاء یعنی ایجاد کننده آنهاست .
۲- ظاهر کننده اشیاء برای موجودات ذی شعور به قدری که خود اجازه می دهد . با ز الله نور السموات و الارض . و چون حواس ما را در ادراک اشیاء محدود قرار داده و اجازه کشف موجودات ملکوتی و جبروتی را به هر کس نمی دهد اینجاست که عنوان غیب و شهود برای اشیاء نسبت به ما پیدا می شود اما خود : و لله غیب السموات و الارض ابصر به و اسمع . و به خدا اختصاص دارد غیب آسمانها و زمین چقدر او بینا و چقدر شنواست .
۳- آشکار کننده حقایق و معارف بر قلب انبیاو اولیا و ضمیر ملائکه و انسان های مؤمن است .
و باز : الله نور السموات و الارض .
فی المثل رسول گرامی اسلام ( ص ) فرموده اند : انّ الله رفع لی الدنیا فانا انظر الیها و الی ما هو کائن فیها الی یوم القیمه کما انظر الی کفّی ( ملاحم سید بن طاووس ص ۲۰ )
همانا خدا برای من دنیا را بر افراشت پس همانا من نظر می کنم به دنیا و به آنچه که باید در دنیا رخ دهد تا روز قیامت آنگونه که به کفّ خویش نظر می افکنم .
۴- آشکار کننده تقدیر بندگانش که آن را امضاء نموده بر قلب ولیِش در شب قدر : تنزّل الملائکه و الروح فیها بإذن ربّهم من کلّ امرٍ . ملائکه و روح در شب قدر به اذن پروردگارشان از برای امری پیوسته فرود می آیند .
۵- آشکار کننده ماهیت اشیاء و رخدادها برای بندگان خدا پس از آنکه آن را برای ولیش آشکار کرده : و لمّا سقط فی ایدیهم و رأو انّهم قد ضلّوا قالوا لئن لم یرحما ربّنا و یغفر لنا لنکوننّ من الخاسرین ( اعراف- ۱۴۹ )
و وقتی که گوساله بنی اسرائیل که گروهی آن را به عنوان خدای خویش پرستش می کردند ، در برابر آنان سقوط کرد و خود قدرت بلند گردانیدن آنان را و احیاء مجددش را نداشتند و مشاهده کردند که چقدر گمراه بودند گفتند اگر پروردگار ما بر ما ترحم نکند و ما را نبخشد از جمله زیانکاران خواهیم بود در اینجا بنی اسرائیل پی به ماهیت گوساله بردند و فهمیدند این گوساله نمی تواند خدای آنان باشد .
۶- آشکار کننده باطن ها در قیامت کبری : یوم تبلی السرائر فما له من قوّه و لا ناصرٍ . ( سوره الطارق ) روزی که نهانها و یا آنچه که انسان در نهان نگه داشته اند آشکار می شود پس برای انسان نیروی دفع آن و یا اینکه کسی او را در برابر این امر یاری کند وجود ندارد .
۷- هنا لک تبلوا کلّ نفسٍ ما اسلفت و ردّوا الی الله مولیهم الحقّ و ضلّ عنهم ما کانوا یفترون . در آنجا هر نفسی می یابد آنچه را که پیش فرستاده و باز گردانیده شدند به سوی خدا که مولای حق آنان است و آنچه را که به دروغ از نزد خویش می بافند و آن را شریک خدا می داشتند .
مشاهده می کنید که از آنان گم گشته و یا راه انحرافی رفته برای آنان نتوانسته کاری بکند .
و خدای بزرگ در سر بزنگاههایی در زندگی انسان حقیقت زندگی یا حقیقت عمل انسان را آشکار می کند .
و نیز ولایت خویش را بر بنده اش برای این بنده ملموس می گرداند : وَ الَّذِینَ کفَرُوا أَعْمَلُهُمْ کَسرَابِ بِقِیعَهٍ یحْسبُهُ الظمْئَانُ مَاءً حَتی إِذَا جَاءَهُ لَمْ یجِدْهُ شیْئاً وَ وَجَدَ اللَّهَ عِندَهُ فَوَفَّاهُ حِسابَهُ وَ اللَّهُ سرِیعُ الحِْسابِ ( نور-۳۹) و کسانی که کافر شدند اعمال آنها مانند سرابی در دشتی یا ریگزاری است که به آن تشنه گمان آب دارد تا آنگاه که به آن برسد او را چیزی نیابد و خدا را نزد آن – یا نزد خویش – یابد پس خدا به طور کامل به حساب او رسیدگی کند .
و یا در داستان آن مغرور به باغ و زراعت خویش در سوره کهف فرماید : هنا لک الولایه لله الحقّ . آنجا ولایت مال خدای حقّ است .